در گذشته افراد خیلی راحتتر از اکنون زندگی میکردند. آنها توقع خاصی از زندگی نداشتند. اکثر افراد در یک مسیر مشخص شده حرکت میکردند. به عنوان مثال شخصی که پدرش کشاورز بود او هم کشاورز میشد. آنها همین که کنار هم بودند خوشحال بودند و گلهای از نبود امکانات خاص نبود. اما امروزه زندگی کردن به تنهایی مهم نیست بلکه چگونگی زندگی کردن است که مهم شده است. مهم است که افراد چه فراغتهایی در زندگی دارند و به چه امکاناتی دسترسی دارند. بدین منظور نیاز است که بررسی شود افراد برای شرکت در فراغتهای مورد علاقه خود چه موانعی دارند.
در یک چارچوب نظری برای مطالعه موانع مشارکت مردم در ورزش، کراوفورد و همکاران مدل هرمی موانع مشارکت در فعالیتهای اوقات فراغت را پیشنهاد کردند. این مدل برای اولین بار، موانع را با توجه به اهمیت آنها در فرایند تصمیم گیری فرد به سه دسته: موانع درون فردی، موانع بین فردی، و موانع ساختاری تقسیم بندی نمود.
موانع درون فردی به صفات و خصوصیات بازدارنده روانی اشاره دارد که از تجارب منفی فردی ریشه میگیرد. موانع درون فردی از بی میلی، عدم آگاهی، مشکلات جسمانی یا روانی ناشی میشود. به عنوان مثال فردی را در نظر بگیرید که همیشه به ورزش والیبال علاقهمند بوده است اما به لحاظ جسمانی قد کوتاهی دارد و توانایی لازم را برای شرکت در بازی والیبال ندارد. او به مرور نسبت به این ورزش دچار بیمیلی میشود.
موانع بین فردی به عدم تعامل مثبت بین افراد و ناتوانی برای یافتن یار و تعلق گروهی مربوط میشود. موانع بین فردی نداشتن همراه، عدم تعلق به گروه یا محیط، احساس نا امنی محیطی و ... یکی از عوامل(موانع) مهمی که بر عدم مشارکت مردم در ورزش اثر میگذارد احساس ناامنی و ترس از مصدومیت میباشد که این ترس به تدریج به عنوان عامل روان شناختی درونی و مهمی موجب عدم حضور افراد در ورزش میشود. در این بخش فرد به ورزش والیبال علاقه مند است و شرایط جسمانی و توانایی لازم برای شرکت در والیبال را هم دارد. اما محیط مناسبی برای والیبال بازی کردن او وجود ندارد. محیط والیبال در محله نامناسبی است که بزهکاران و افراد لاابالی در آنجا حضور دارند. بدین منظور شما قید بازی مورد علاقه و توانایی خود را میزنید. در شکل دیگری ممکن است محیط والیبال در محل مناسبی هم باشد اما عدم توانایی در پیدا کردن دوست و مهارتهای اجتماعی باعث میشود شما منزوی باقی بمانید و در بازی گروهی والیبال نتوانید وارد شوید.
موانع ساختاری نیز به معنای فراهم نبودن امکانات مادی برای انجام ورزش است. موانع ساختاری نبود وقت، نبود امکانات، نبود وسیله نقلیه، نداشتن پول و ... را شامل میشود. در این بخش شما هم شرایط جسمانی و توانایی مناسب برای بازی والیبال را دارید هم محیط والیبال در مکان مناسبی است و هم مهارتهای اجتماعی بالایی دارید اما توانایی مالی اجاره سالن والیبال برای بازی را ندارید یا مکان والیبال دسترسی مناسبی برای شما ندارد. به این دلایل شما شرایط شرکت در بازی والیبال را ندارید.
برای اینکه جامعه و افراد آن از اوقات فراغت مناسبی بهرهمند شوند نیاز است موانعی که برای اوقات فراغت آنها وجود دارد به دقت بررسی شود. بالطبع بخشی از موانع قابل حل نیستند. به عنوان مثال حضور در بسیاری از ورزشها هزینه زیادی میخواهد و ورزشهای لوکسی هستند به طوری که بسیاری افراد جامعه (قشر ضعیف و شاید متوسط) از شرکت در آن محروم هستند. اما بسیاری از موانع اوقات فراغت با چاره اندیشی قابل اصلاح میباشند. باید توجه داشت که جامعه سالم از افراد با اوقات فراغت سالم میآید.