تفریح درمانی (TR) یکی از روشهای توانبخشی میباشد که در این نوع درمان، درمانگر با مشارکت دادن مددجو یا بیمار در انواع فعالیتهای مختلف که جنبه تفریحی و سرگرمی نیز دارند بدنبال دستیابی به اهدافی همچون بهبود وضعیت جسمانی یا مهارتهای اجتماعی میباشد.
انجمن تفریح درمانی آمریکا در تعریف تفریح درمانی بیان کرده است که تفریح درمانی یک فرآیند سیستماتیک است که از تفریحات، اوقات فراغت و سایر فعالیتها برای رفع نیازهای ارزیابی شده افراد دارای بیماری و یا دارای شرایط ناتوانی استفاده میکند. در واقع تفریح درمانی ابزاری برای سلامت روانی و جسمی، بهبودی و ارتقای کیفیت زندگی است که در برخی اوقات به دنبال کاربرد و بهبود اوقات فراغت نیز میباشد.
واژه تفریح درمانی اصطلاح جدیدی محسوب میشود که بیشتر در ادامه مسیر درمان و به منظور حفظ و نگهداری برنامههای درمانی و توانبخشی بیماران و افراد ناتوان در جهت بهبود عملکرد و استقلال آنان و کاستن از اثرات بیماری و یا ناتوانی آنان استفاده میگردد. در تفریح درمانی با استفاده از برنامهها، فعالیتهای آمادگی جسمانی و ورزشی، فعالیتهای ماجراجویانه، آموزشهای خانوادگی سعی میشود در زمینههای رفتاری، سلامت جسمانی، روحی و ذهنی، شیوه زندگی و برقراری ارتباطات اجتماعی بهبود ایجاد شود.
روشهای تفریح درمانی
گان و پترسون (1984) در کتاب خود طراحی برنامه تفریح درمانی چهار روش برای تفریح درمانی تعریف میکنند که شامل:
خدمات تفریحی (Recreation services): این بخش شامل