استیبنز (stebbins) یکی از محققین فراغت در رویکردی فراغت را به دوسته فراغت جدی و غیرجدی تقسیم می‌کند. استبینز این نظریه را با انجام تحقیق قوم‌نگاری در بازیکنان بیسبال و فوتبال و ... با این پیش فرض که در جامعه پست‌مدرن، اوقات فراغت جدی بهترین روش برای گذراندن وقت‌های آزاد است، تدوین کرد. از دیدگاه وی فراغت جدی، فراغت منظم و سازمان یافته‌ای است که به صورت یک فعالیت غیرحرفه‌ای و تفننی و داوطلبانه انجام می‌شود و شرکت کننده آن را مهم و جدی تلقی می‌کند. در مقابل فراغت غیرجدی، پاداش دهنده و لذت‌بخش است و آموزش خاصی نیاز ندارد.
فراغت جدی
فراغت جدی، پیگیری سیستماتیک یک فعالیت اصلی آماتوری، سرگرم‌کننده یا داوطلبانه است که به اندازه کافی قابل توجه، جالب و مؤثر برای شرکت کننده برای گذران زمانش است. بسیاری از افراد مشهور دنیا که بازیگر، ورزشکار، خواننده و ... هستند به انجام فعالیتی خاص در زمان آزاد خود علاقه دارند.
آدم‌های موفق می‌دانند که زندگی چیزی بیش از کار کردن است. همه انسان‌ها نیاز دارند که خارج از حرفه خود استراحت کنند، تفریح کنند و به فعالیت و سرگرمی لذت‌بخشی مشغول شوند. این فعالیتها می‌تواند به موفقیت بیشتر آنها در حرفه هم حتی کمک کند. مثلا کتاب خواندن مداوم برای یک ورزشکار می‌تواند هوش و تمرکز او را افزایش دهد یا فعالیت ورزشی مداوم برای یک خواننده پاپ می‌تواند سلامت و انرژی فرد را ارتقا دهد.
به عنوان مثال بیل گیتس همیشه تنیس و ورق بازی را به عنوان یک فراغت جدی در زندگیش دنبال کرده است یا اپپرا وینفری هر زمانی که مشغول کار نباشد و وقت خالی پیدا کند، خود را مشغول کتابخوانی می‌کند. شرکت کنندگان در یک فراغت جدی با گذر زمان ترکیبی از مهارت‌های ویژه برای خود پیدا می‌کنند که شامل دانش و تجربه و مهارت در زمینه‌های خاص می‌شود. واژه جدی در این نوع فراغت بیانگر اهمیت نوع فعالیت در زندگی روزمره افراد است. در سطح بالا حتی افراد فراغت خود را به حرفه خود تبدیل می‌کنند. مثل زمانی که فرد علاقمند به شطرنج به مدت طولانی و سخت روی بازی شطرنج تمرکز می‌کند و در نهایت به یک ورزشکار بزرگ این رشته تبدیل می‌شود.
براساس نظر استیبنز فعالیت‌هایی نظیر بازی، استراحت، تفریحات فعال و مکالمات اجتماعی می‌تواند در دسته‌بندی انواع فراغت‌های جدی قرار بگیرند. فراغت جدی 6 مولفه اصلی دارد:
1- نیاز به پشتکار و ادامه فعالیت دارد.
2- نیاز به ایستادگی در برابر خطر یا ترس را دارد.
3- به مهارت، آموزش و دانش خاصی نیاز دارد.
4- فواید پایدار و دائمی به دنبال دارد (مانند خودباوری، مشارکت اجتماعی، سلامت روحی و جسمی).
5- به تطابق و سازگاری با شرایط و فعالیت انتخاب شده می‌انجامد.
6- با تلاش مداوم در این فعالیتها، صفات منحصربه فرد و مثبتی به صورت پایدار در فرد به وجود می‌آید.
فراغت غیر جدی
فراغت غیر جدی مثل رفتن به یک شهربازی می‌ماند که به قصد تفنن فقط صورت می‌گیرد و می‌روید تا انرژی خود را تخلیه کنید. شما وقتی سوار ترن هوایی می‌شوید نه مهارتی در شما ارتقا پیدا می‌کند نه دانشی در شما افزایش پیدا می‌کند. شما فقط با زدن چند جیغ و فریاد انرژی خود را تخلیه می‌کنید.
فراغت غیرجدی یا سطحی، فعالیتی گذرا و کوتاه‌مدت است که بلافاصله بعد از فعالیت ما را راضی می‌کند. چرت زدن، خوردن، ارضای نیاز جنسی و ... در زمره این فراغت محسوب می‌شود.
در پایان به این نکته باید توجه کرد که شاید فراغت جدی سودمندی بسیاری به نسبت فراغت غیرجدی دارد اما فراغت غیرجدی هم در زندگی ما به مقداری نیاز است و نمی‌شود در کل زمان‌های زندگی به یک فراغت جدی پرداخت.
